Israel dag 12 - de dag van Yad Vashem en de rust

Toen ik vanmorgen op pad ging viel het me gelijk op. Een rare combinatie van rust en drukte in de stad. Rust omdat alles dicht is, drukte omdat er gigantisch veel mensen op de been zijn. Uit alle hoeken en gaten zie ik drommen mensen lopen. Als ik bij de stadsmuur aan kom lopen zie ik legervoertuigen, militairen, politie. Het lijkt wel een mierenhoop en ik vraag me af wat er aan de hand is.

Er komt een man naast me lopen. Hij gaat een gesprek met me aan in het Arabisch en ik versta er, uiteraard, niks van. En hij snapt mij niet. In de paar woorden die hij Engels spreekt maakt hij duidelijk dat hij er niks van begrijpt, we leren wel Engels op school, waarom spreek ik dan geen Arabisch? Ik krijg hem niet aan zijn verstand gepeuterd dat zijn Nederlands nou ook niet is om over naar huis te schrijven en door deze gebrekkige communciatie scheiden onze wegen al snel.

Dan komt er een andere man aan, wijst op mijn camera en vraagt of ik journalist ben. Hij werkt voor een krant en vraagt me wat ik hier doe. Ik wil liever niet dat mensen weten waar ik heen ga, om tr te voorkomen dat ze mee gaan, en herhaal mijn standaard riedeltje over de oude stad en de Olijfberg enzo. Hij geeft gelijk aan dat beiden niet toegankelijk zijn vandaag. Wat blijkt: het is de tweede vrijdag van Ramadan, en vanuit heel het land komen vandaag zo’n 100.000 Moslims naar de Al-Aqsamoskee (naast de rotskoepel) om te bidden. Er is zo 4.000 man aan politie en leger op de been om dit in goede banen te leiden.

Oef!

Ik blijf de maar uit de stad denk ik.

Gelukkig had ik al andere plannen: vandaag bezoek ik Yad Vashem. Het museum en monument voor het herdenken van de Joodse slachtoffers van de holocaust.

Een paar jaar geleden was ik in Washington en bezocht daarhet holocaust museum. Een rare plek, maar het is een museum dat zijn collectie met Auschwitz deelt. Heel veel Joden zijn na de tweede wereldoorlog naar Amerika vertrokken, dus er is daar heel veel te vinden qua musea en monumenten. Dat museum maakte zo’n ongelooflijke indruk dat ik besloot naar Auschwitz te willen, om het te ervaren, om daar met mensen te praten. En dat gebeurde, twee jaar geleden.

Door die ervaringen en de verhalen daar is het perspectief op de holocaust misschien anders geworden. Ik weet het niet. Maar Yad Vashem raakte me minder. Dat klinkt belachelijk, want het is werkelijk een schitterend museum. Groot, uitgebreid, met een prachtige collectie aan beeld- en filmmateriaal. En toch… Ik miste de breedte. Natuurlijk, het is een monument en museum voor het gedenken van de Joodse slachtoffers, maar ik kan de holocaust niet zien zonder de gruwelijkheden op iedereen, de Roma, de Polen.... Juist dat stuk raakte me heel erg in Washington, een duidelijk overzicht van de geschiedenis plús een link naar de genocides die vandaag de dag nog steeds plaats vinden. Want het is niet over, nog lang niet.

Maar goed, dat is niet het doel geweest van dit museum, maar ik merkte dat het me minder raakte. Misschien ben ik ook wel murw? Heb ik al teveel gezien?

< Hall of names (foto internet)

Feit is dat het museum prachtig is, en indruk maakt. Alleen al om de ligging, heel vrij in de natuur. De architectuur is sober maar schitterend. De hall of remembrance is indrukwekkend sober en de hal of names, waar de namen van alle slachtoffers verzameld en geregistreerd worden (vandaag de dag nog steeds) is adembenemend. En toch stoort het me gek genoeg op die plek dat alleen de namen van Joden worden geregistreerd.

Misschien was dit ook niet de juiste dag. Bij de zaal waar men beelden laat zien van de ghetto’s, de avondklok, de beveiliging en de inperking van vrijheid, gaan mijn gedachten toch weer uit naar gisteren. Het is denk ik even te veel in 24 uur.

< uitzicht vanaf het museum

< entree naar Childrens Memorial

Wat ik echt heel erg indrukwekkend vond is het Childrens Memorial. Prachtig en indrukwekkend. Je mag in het hele museum niet fotograferen dus hier ook niet. Maar dit filmpje laat een klein beetje zien hoe het hier is. Via een smalle gang kom je in een ruimte die helemaal donker is. Je kunt eigenlijk niet eens zien waar je loopt. In het midden brandt een kaars. Door de ongelooflijke hoeveelheid spiegels lijkt het alsof je in een soort heelal staat waar miljoenen kaarsjes branden. Voor de anderhalf miljoen kinderen die zijn gestorven tijdens de holocaust. (foto van internet geeft het gevoel een klein beetje weer).
De namen van al deze kinderen worden voorgelezen, één voor één. Als je ze allemaal zou willen horen, zou je er drie jaar staan. Drie jaar….. Ongelooflijk.

< hier zie je ongeveer hoe het er uit ziet. (foto internet) Het filmpje doet geen recht aan de lichtjes. De ruimte is in werkelijkheid pikdonker en je loopt er doorheen, en je zit ongelooflijk vaak dat ene kaarsje weerspiegelt. Indrukwekkend!

Na het museum ben ik eigenlijk wel even klaar. Ik wilde om 15.00 uur de Via Dolorosa lopen met de pelgrims. Maar met de 100,000 Moslims in de oude stad, geloof ik niet dat ik daar nu wil zijn. Zoveel mensen, op zo’n klein oppervlak. Ik doe het niet.

< met de hypermoderne lightrail reis ik van de oude stad naar Yad Vashem. Gek dat deze net buiten de stadsmuur stopt. Groot contrast! 

En dus ga ik terug naar mijn hotel, boek voor morgen een excursie naar Masada en de Dode Zee en val daarna in slaap voor 1,5 uur. Een teken dat ik ook gewoon even rust moet nemen en vakantie moet vieren :)

Daarna zit ik een tijd met een boek op het terras boven. Uit de zon, in de wind. Het is wel even goed zo geloof ik!